Pamięć operacyjna i podręczna

W tym paragrafie dowiesz się parę rzeczy o komputerowych koniach roboczych: pamięci operacyjnej (zwanej także pamięcią główną) oraz pamięci podręcznej procesora.

Pamięć

Mówiąc o pamięci komputera mamy na myśli pamięć o dostępie swobodnym (RAM – Random Access Memory), stanowiącą środowisko pracy, w którym uruchamiane są programy i przetwarzane dane.

Pamięć sprzedawana jest w różnych wielkościach (8, 16, 32, 64, 128, 256MB, a nawet więcej) i w trzech podstawowych rodzajach DRAM (dynamiczny RAM). Termin „pamięć dynamiczna” oznacza tylko tyle, że jej zawartość musi być stale odświeżana, gdyż w przeciwnym razie zniknie. Istnieją trzy główne typy DRAM:

• Synchroniczna DRAM (SDRAM) Synchroniczna pamięć DRAM jest sprzedawana w postaci dwustronnych modułów (standard DIMM) PC66, PC 100, PC 133 i PC 150, wykorzystywanych przede wszystkim w komputerach opartych na Pentium III oraz w starszych systemach.

• Rambus DRAM (RDRAM) RDRAM jest kosztowną odmianą pamięci DRAM promowaną przez połączone siły Intela (producent procesorów) i firmy Rambus. Osiąga prędkość do 800MHz i sprzedawana jest w postaci modułów RIMM, wyglądem przypominających moduły DIMM pamięci SDRAM, jednak instalowanych w zupełnie innym złączu.

• DDR RAM (pamięć RAM o podwójnej szybkości) Pamięć DDR RAM jest szybszą odmianą pamięci DRAM niż SDRAM, promowana przez konkurenta Intela na rynku procesorów, firmę AMD (Advanced Micro Devices). DDR RAM jest obecnie wykorzystywana w niektórych komputerach opartych na technologii Intela.

Jednostka pamięci często nazywana jest listkiem pamięci; do każdego złącza pamięci na płycie głównej można włożyć po jednym takim listku. Każde wypełnione gniazdo pamięci nazywamy bankiem pamięci. Banki pamięci zazwyczaj numerowane są od 0 do 2 lub 3. Operacja umieszczania listków pamięci w gniazdach na płycie głównej nosi nazwę wypełniania banków.

Pamięci operacyjnej komputera nie należy mylić z pamięcią masową (twardymi dyskami). Błąd ten popełniany jest bardzo często, a może on prowadzić do nieprzyjemnych problemów. Pamięć operacyjna służy do krótkookresowego przechowywania danych (otwartych plików i programów). Twardy dysk służy z kolei do trwałego przechowywania plików i programów, dłuższego niż jedna sesja Windows.

Niewielka część wolnej przestrzeni twardego dysku przeznaczana jest przez system Windows na pamięć wirtualną. Wirtualną ponieważ nie jest to pamięć w sensie fizycznie zainstalowanych układów. Pamięć wirtualna jest po prostu wycinkiem przestrzeni dyskowej (zazwyczaj zajmuje od 50 do 200MB) wykorzystywanym do chwilowego przechowywania danych, które nie zmieściły się w pamięci operacyjnej. Na przykład wczoraj popołudniu otworzyłeś na pulpicie sześć dokumentów Worda, ale aktywnie pracowałeś tylko nad jednym z nich; pozostałe pięć wciąż było otwarte, ale rezydowało właśnie w pamięci wirtualnej. Ustawienie obszaru pamięci wirtualnej (system Windows robi to automatycznie) pozwala na znacznie szybsze otwieranie programów i danych niż ma to miejsce w przypadku ładowania wszystkiego z twardego dysku. Mimo tego przyspieszenia wykonywanie programów i tak jest wielokrotnie wolniejsze niż z użyciem pamięci RAM. Dlatego komputery o wyższej wydajności wyposażane są obowiązkowo w dużą ilość pamięci operacyjnej.

Więcej na temat współpracy twojego komputera z pamięcią oraz otwieraniu i obsłudze plików dowiesz się z paragrafu „Pamięci podręczne”.