System dźwiękowy
Typowy komputerowy system dźwiękowy składa się z następujących elementów sprzętowych:
• Karty dźwiękowej (zwanej także kartą muzyczną) lub układu dźwiękowego wmontowanego bezpośrednio w płytę główną komputera.
• Zewnętrznych głośników.
Podobnie jak urządzenia komunikacyjne i karty graficzne, karty dźwiękowe są zwykle instalowane w gniazdach rozszerzeń dostępnych na płycie głównej. Jednak wiele modeli współczesnych płyt (zwykle tych tańszych lub przeznaczonych do laptopów) zawiera własne układy dźwiękowe, które zwalniają cię z konieczności instalowania dodatkowej karty.
Głośniki – wraz z innym osprzętem dźwiękowym (mikrofonami, słuchawkami i kablami połączeniowymi do innych urządzeń muzycznych) – podłącza się do gniazd typu mini-jack znajdujących się w tylnej części komputera.
Awarie związane z systemem dźwiękowym
Awarie systemu dźwiękowego są raczej rzadkim zjawiskiem – chyba, że podłączasz do niego inne urządzenia (na przykład odbiorniki), które są narażone na uszkodzenia przez wodę lub wstrząsy elektryczne i mogą przenosić niebezpieczeństwo do wnętrza obudowy komputera (za pośrednictwem kabli podłączonych do gniazd mini-jack w tylnej części komputera). Ponieważ karty dźwiękowe są zainstalowane na płycie głównej, ewentualne szkody obejmujące cały komputer, poprzez płytę główną dotrą również do karty dźwiękowej.
Na szczęście jest w tym wszystkim jeden pozytyw – mimo iż karta dźwiękowa jest bardzo pożądanym elementem każdego komputera, to może on jednak działać prawidłowo nawet wtedy, gdy karta ulegnie uszkodzeniu lub w ogóle nie zostanie zainstalowana.
Napędy
Jeszcze nie tak dawno temu istniały tylko dwa rodzaje napędów podłączanych do komputera:
• stacja dyskietek służąca do odczytywania i zapisywania zawartości dysków miękkich
• dysk twardy gromadzący wszystkie elementy programowe zainstalowane w systemie operacyjnym oraz dane zapisane przez te programy
Napędy te były zazwyczaj montowane wewnątrz komputera – wkładało się je do specjalnych szuflad w przedniej części obudowy i podłączało do płyty głównej oraz innych, w podobny sposób zainstalowanych, napędów.
Wiele współczesnych napędów można instalować w gniazdach USB lub IEEE 1394 na zewnątrz komputera, jednak zazwyczaj stanowią one jedynie uzupełnienie napędów zainstalowanych wewnątrz obudowy.
Wszystkie napędy montowane w dzisiejszych komputerach można podzielić na kilka podstawowych kategorii:
• Napędy dysków CD Napędy CD-ROM służą tylko do odczytu, napędy CD-R pozwalają także na zapisywanie danych, natomiast napędy CD-RW umożliwiają dodatkowo zapisywanie wielokrotne (dokonywanie kolejnych zapisów nakładających się na siebie). Wszystkie napędy CD podłączane są do gniazda kanałów IDE/ATA (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób), do kontrolera SCSI zainstalowanego w gnieździe rozszerzeń na płycie głównej (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób) lub zewnętrznie, za pośrednictwem gniazda równoległego, USB lub IEEE 1394.
• Napędy dysków DVD Podobnie jak napędy CD, napędy DVD służą jedynie do odczytywania płyt DVD (a także CD), ale istnieją także modele pozwalające na jednokrotny lub wielokrotny zapis płyt (DVD-RAM). Napędy DVD podłącza się do gniazda kanałów IDE/ATA (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób), do kontrolera SCSI zainstalowanego w gnieździe rozszerzeń na płycie głównej (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób) lub zewnętrznie, za pośrednictwem gniazd USB lub IEEE 1394.
• Stacje dyskietek Stacje dyskietek są starszą odmianą napędów dysków wymiennych, w których pliki zapisywane są na magnetycznych krążkach o średnicy 3,5” zamkniętych w sztywnych, plastikowych obudowach. Dyskietki mają jednak bardzo ograniczoną pojemność – każda z nich przyjmuje maksymalnie 1.44MB danych.
• Twarde dyski Twarde dyski są podstawowymi urządzeniami do trwałego przechowywania danych na komputerach PC. Zwykle zapisywane są nich wszystkie pliki systemu operacyjnego, aplikacje oraz utworzone za ich pomocą dane. Napędy te podłączane są do gniazda kanałów IDE/ATA (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób), do kontrolera SCSI zainstalowanego w gnieździe rozszerzeń na płycie głównej (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób) lub zewnętrznie, za pośrednictwem gniazda równoległego, USB lub IEEE 1394.
• Napędy taśmowe Napędy taśmowe są wykorzystywane do tworzenia zapasowych kopii danych na specjalnych kasetach. Zazwyczaj instaluje się je w szufladach wewnątrz obudowy komputera i podłącza do gniazda kanałów IDE/ATA (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób), do kontrolera SCSI zainstalowanego w gnieździe rozszerzeń na płycie głównej (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób) lub zewnętrznie, za pośrednictwem gniazda równoległego, USB lub IEEE 1394.
• Napędy ZIP i inne Są to napędy wykorzystywane do kopiowania plików lub tworzenia ich kopii zapasowych na specjalnym rodzaju dysków, zazwyczaj odczytywalnych (ale nie zapisywalnych) w innych napędach tego samego typu. Przykładami takich napędów mogą być napędy Zip i Jazz firmy Iomega, Castlewood Orb lub Imation SuperDisk. Mogą być one podłączane do gniazd kanałów IDE/ATA na płycie głównej (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób), do kontrolera SCSI (lub do innego napędu podłączonego w ten sposób) lub zewnętrzenie, za pośrednictwem gniazda równoległego, USB lub IEEE 1394.
Awarie napędów
Potencjalnym i najważniejszym źródłem błędów oraz uszkodzeń napędów jest przegrzewanie lub poważne wstrząsy elektryczne (na przykład takie występujące w środku szalejącej burzy).
Twarde dyski zasługują na szczególną uwagę, ponieważ to właśnie one przechowują najwięcej cennych danych, które narażone są na zniszczenie. Inne rodzaje napędów (CD, DVD, stacje dyskietek lub Zip, itd.) często służą jedynie do odczytu nośników lub do zapisywania danych przechowywanych krótko okresowo.
Błędy, uszkodzenia lub zaawansowane zużycie mogą być spowodowane przez niewłaściwe traktowanie sprzętu. Przykładem takiego traktowania jest wyłączanie komputera z prądu w
czasie trwania sesji Windows, zwłaszcza w momencie odczytywania lub zapisywania danych w napędzie. Takie działanie może doprowadzić do krzyżowania się plików (dane z dwóch lub kilku plików mogą ulec bezładnemu wymieszaniu), powstawania błędnych klastrów, w których nie można niczego zapisać (przez co pozostałe dane muszą być zapisywane z ominięciem tych obszarów) lub nawet przedwczesnej śmierci napędu.
Z inną sytuacją mamy do czynienia w przypadku przegrzania lub wtedy, gdy obudowa komputera jest wypełniona taką ilością komponentów i kabli, że gorące powietrze nie jest w stanie wydostać się pomimo pracujących wentylatorów. Krótkie przegrzanie może doprowadzić do dziwnych błędów podczas otwierania, zapisywania lub pracy z plikami danych, ponieważ system zostanie postawiony w sytuacji wyjątkowej. Dłuższe przegrzanie może bardzo negatywnie wpłynąć na pracę delikatnych komponentów (na przykład napędów) i narazić dane trwale zapisane na twardym dysku na duże niebezpieczeństwo.